Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zondag 1 oktober 2017

Alice Neel (2007), documentaire van Andrew Neel


Portretschilderes met geloof in een individu in een tijd waarin de massamens opkomt

Andrew Neel maakte een mooi portret van zijn grootmoeder, de Amerikaanse portretschilderes Alice Neel (1900-1984) die de uniciteit van haar modellen wilde weergeven, maar weinig erkenning kreeg en daardoor weinig geld had om haar twee zoons Richard en Hartley op te voeden. Desondanks zorgde ze er wel voor dat ze een goede opleiding kregen, waardoor de eerste advocaat kon worden en de tweede dokter. De zoons spreken daarom, ondanks hun moeilijke jeugd, met respect over hun moeder.

Liever dan een verslag over de documentaire te schrijven zou ik een diavoorstelling van haar werk laten zien dat fantastisch is en onderbelicht werd in een tijd waarin het abstracte expressionisme opkwam. Robert Storr, decaan van de Yale university school of arts zegt dat ze het hart van de mens wist open te leggen, iets wat met een foto nooit kan omdat het een momentopname is, terwijl een portret buiten de tijd om het wezen van een individu kan treffen. Juist in een tijd waarin de massamens in opkomst is, schetst Neel het individu met al zijn mooie en lelijke kanten.

Kleinzoon Andrew begint met een dialoog met zijn oom Hartley waarin hij zijn twijfels uitspreekt of hij met zijn documentaire recht doet aan zijn grootmoeder en of hij niet een al te rooskleurig beeld geeft van haar leven. Hartley geeft daarop geen antwoord maar stelt de wedervraag waarom iemand schildert dan wel een documentaire maakt.

In Alice Neel, waarin ook de mooie muziek opvalt, wordt wel heel erg duidelijk dat het leven van Alice niet over rozen ging. Ze werd geboren in Pennsylvania en verhuisde naar New York om daar een kunstopleiding te doen voor meisjes die in minder aanzien stond dan de kunstacademie. Met haar relaties had ze ook weinig succes. Ze werd verliefd op medestudent Enrique die uit Cuba kwam maar zij werd door zijn welgestelde familie niet geaccepteerd. Vanwege de armoede besloot haar man op Cuba met hun dochter Isabetta te blijven waardoor Alice moederziel alleen terugging naar New York. Na de dood van een eerdere dochter was ze nu ook nog de tweede kwijt, waardoor ze liever een eind aan haar leven maakte. Haar zelfportretten in de jaren dertig gaan daar ook over. In het ziekenhuis bedacht ze dat ze toch nog een reden had om door te gaan.

Ook volgende relaties werden niet beter. Ze woonde eerst nog in Greenwich Village maar verhuisde naar het arme Spanish Harlem, waar ze de arme zwarten portretteerde. Ze had eerst verkering met een zeeman die aan de opium verslaafd was. Richard was de zoon van de jonge muzikant José en Hartley van filmmaker Sam. De jongens trokken één lijn ten aanzien van Sam die losse handen had en behalve zijn vrouw ook Richard mishandelde. Omdat Sam heilig in Alice geloofde, zegde zij de relatie niet op. Volgens Hartley putte ze energie uit de emotionele druk waaronder ze gebukt ging. Alice zelf zag zich als een Mr. Jekyll en Hyde. Na het maken van een portret was ze vaak leeg. Het feit dat ze geen erkenning kreeg maakte het niet gemakkelijker maar ze zette door, kwam op voor vrouwenrechten en werd tenslotte toch nog gezien. Alice zegt dat een kunstenaar op zoek gaat naar de vrijheid die alleen in de zoektocht bestaat.   

Andrew heeft allerlei archiefbeelden in zijn documentaire verwerkt en praat met familieleden zoals zijn eigen moeder Ginny en de kinderen van Isabetta die na het bijwonen van een lezing van Alice een eind aan haar leven maakte, een gebeurtenis die onderbelicht blijft in de verder prachtige en liefdevolle documentaire over een bijzondere vrouw.

Hier de trailer, waarin ze te zien is in een show van Jimmy Carson.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten